zeus kutsal alanı

Kutsal Alan, etrafını çevrelen duvarlar, anıtsal bir Propylon (Kutsal Alan Anıtsal Giriş Kapısı) ve içerisinde görkemli bir Zeus Tapınağından oluşmaktadır.

Zeus Kutsal Alanı 108x85 m ölçülerinde bir alanı kaplamaktadır. Temenos olarak adlandırılan bu alan, dörtgen isodomik taş blokların kullanıldığı yüksek duvarla çevrelenmektedir. Duvarın bir kısmı tahrip olmuş, kuzey batı cephesi ise iyi korunmuştur.

Kutsal alanın doğusunda, temenos duvarına birleşik olarak yapılmış anıtsal bir propylon (Kutsal Alan Anıtsal Giriş Kapısı) yapısı bulunmaktadır. Antik Dönem’de bu propylon aracılığıyla kutsal alana giriş sağlanmaktadır. Propylon, Dor düzenli olarak yapılmıştır.
Kutsal Alan içerisinde ayrıca görkemli bir Zeus Tapınağı da bulunmaktadır.

Kutsal alan içinde, temenos duvarına yaslanmış stoaların olacağı düşünülmektedir. Batı Temenos duvarının iç cephesinde bir yazıt bulunmaktadır.

Bu alanda Anadolu'nun yerel halkları olarak bilinen Luwiler'in Fırtına/Gök Tanrısı Tarhu(nt)’un önemli bir tapınım merkezi/Kutsal Alanı'nın yer aldığı düşünülür. Hellenistik Dönem’de ise, yerel Tarhu(nt)’un Zeus ile özdeşleştirildiği ve Hellenistik Dönem Zeus Olbios Kutsal Alanı’nın kendisinden önceki bir kültten etkilenerek geliştiği bilinir.

Kutsal Alan araştırmaları halen sürdürülmektedir.

Kazılar
Restorasyon Projesi

Antik kentteki Zeus Olbios Kutsal Alanı'nda kazılar halen devam etmektedir. Bu kapsamda Kutsal Alan'ın Anıtsal Girişi'nin (Propylon) açığa çıkarılması için çalışmalar başlatılmıştır. Kutsal Alan’ın doğu temenos duvarı üzerinde yer aldığı düşünülen Propylon’a ait duvarların bir kısmı korunmuş durumdadır. Bununla birlikte, yoğun bitki örtüsü altında yer alan duvarların açığa çıkarılması için çalışmalara öncelikle bitki örtüsü temizliğiyle başlanmıştır. Bu alan Yörük Dönemi’nde de kullanıldığından dolayı yoğun tahrip görmüştür. Ayrıca Propylon’un bulunduğu doğu temenos duvarı üzerinde bulunan Yörük evleri de bu tahribatı arttırmıştır. Buna karşın, Propylon’un ante duvarlarından biri korunmuştur. Çalışmalar sonucunda Propylon’un podyumu ortaya çıkarılmıştır. Buradaki dolgunun kazısında çok sayıda çeşitli buluntu da tespit edilmiştir. Alandaki kazılar henüz tamamlanmamıştır.

Zeus Olbios Kutsal Alanı'nı çevrelen duvar (Temenos) yer yer yıkılma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Yapının sahip olduğu tahribat riski sebebiyle korunması zaruridir ve buna yönelik projeler geliştirilmiştir. Proje için bkz. Kutsal Alan Restorasyon Projesi